Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Gelecek Hedefleri

Türkiye'nin Altın Üretiminde Düşüş ve Gelecek Hedefleri

Türkiye’nin altın üretimi 2024 yılında 32,2 tona geriledi. Altın Madencileri Derneği Başkanı Hasan Yücel, bu durumun son beş yılda 10 tonluk bir kayba işaret ettiğini belirtti. Yücel, 2020 yılında 42 tonla Cumhuriyet tarihinin rekorunu kıran üretimin sürdürülebilir bir seviyeye taşınamadığını ifade etti. Üretimdeki bu düşüş, Türkiye'nin potansiyelini değerlendiremediğini gösteriyor.

Yücel, Türkiye’nin toplamda 6 bin 500-10 bin ton arasında altın rezervine sahip olduğunu ve bu rezervlerin değerinin yaklaşık 397 - 611 milyar dolar arasında değiştiğini vurguladı. Ancak bu devasa potansiyelin yeterince değerlendirilemediğini belirtti. Rezerv büyük, ama üretim küçük. İyi bir planlamayla 100 ton altın üretmek mümkün.

Altın İthalatı, Ekonomik Yük ve Stratejik Risk

Türkiye’nin yıllık altın ihtiyacının 160 ton seviyesinde olduğunu belirten Yücel, 2024 yılında yerli üretimle yalnızca 32,2 tonluk kısmının karşılanabildiğini ifade etti. Aradaki 127,8 tonluk açık, ithalat yoluyla kapatılmak zorunda. Bu durum, Türkiye’ye her yıl milyar dolarlık fatura çıkarıyor. Altın ithalatına dayalı bir ekonomi sürdürülemez.

Yücel, Merkez Bankası’na göre, 2023’te parasal olmayan altın ithalatının önceki yıla göre yüzde 46,9 artarak 30 milyar dolarla bugüne kadar ulaşılan en yüksek yıllık düzeye çıktığını belirtti. Bu rakam, altyapı yatırımları açısından devasa bir fırsat maliyetine işaret ediyor. Altın ithalatına harcanan bir yıllık 30 milyar dolarla birçok stratejik yatırım yapılabilirdi.

Bürokratik Engeller ve Yatırım Ortamı

Altın üretiminde karşılaşılan bürokratik engellerin sektörü yavaşlattığını kaydeden Yücel, girişimcilerin uzun ve karmaşık izin süreçleriyle boğuştuğunu ifade etti. Bu süreçler, yatırımcıların cesaretini kırıyor. Eğer bu engeller kaldırılmazsa, mevcut yatırımlar bile sürdürülebilir olmaktan çıkacak ve yerli altın üretimindeki düşüş devam edecektir.

Yücel, yatırım ortamını iyileştirecek somut adımlar atılması gerektiğini vurguladı. Yatırımcıların önünün açılması durumunda, birkaç yıl içinde 100 ton altın üretim seviyelerine ulaşılabileceğini belirtti. Bu durum, cari açığı azaltacak ve ekonomiye on milyarlarca dolar kazandıracaktır.

İthalata Dayalı Modelin Sürdürülemezliği

Yücel, altın ithalatına dayalı ekonomik modelin sürdürülemez olduğunu belirtti. Eğer üretim artırılmazsa, dışa bağımlı bir ekonomi içinde kaybolmaya devam edilecektir. Oysa bu potansiyeli değerlendirerek cari açığı azaltmak ve milyarlarca doları eğitim, sağlık ve altyapı gibi alanlara aktarmak mümkün.

Yücel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, altın üretimini 100 tona yükseltme hedefinin hayal olmadığını vurguladı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, bu hedefin gerçekleştirilmesi için büyük bir gayret gösteriyor. Ancak diğer kamu kurumlarının bu hedef doğrultusunda iyi organize olduklarını söylemek mümkün değil.